انقلاب تصور ناپذیر در ایران
کمیته آموزش

انقلاب تصورناپذیر در ایران
با گذشت نزدیک به نیم قرن از انقلاب سال 1357 ایران، همچنان این پدیده یکی از بزرگترین معماها برای اصحابِ علوم اجتماعی است. این انقلاب تقریباً با تئوریهای رایج انقلاب قابل توضیح نبود. تا جایی که در همان سالها یکی از تئوریسینهای اصلی انقلاب به نام تدا اسکاچپل بعد از وقوع انقلاب ایران در نظریۀ خودش تجدیدنظر کرد. تاکنون دهها هزار کتاب و مقاله در تحلیل چرایی و چگونگی انقلاب نوشته شده ولی هنوز اِجماع نظری بر سر بسیاری از ابعاد آن وجود ندارد.
کتاب «انقلاب تصورناپذیر در ایران» نوشتۀ چارلز کورزمن – که سه ترجمه از آن در بازار نشر در دسترس است – یکی از کتابهای خوبی است که برای فهم انقلاب ایران میتوان مطالعه کرد.
کورزمن در ابتدا نظریات انقلاب را یک به یک بررسی میکند: تبیین سیاسی انقلاب؛ تبیین سازمانی انقلاب؛ تبیین فرهنگی انقلاب؛ تبیین اقتصادی؛ و تبیین نظامی؛ سپس با نقد و موشکافی نشان میدهد که این تبیینها هیچ یک نمیتواند توصیف دقیقی از وقوع انقلاب به دست بدهد. در نهایت او خود «ضدِّ تبیین» را پیشنهاد میکند.
از نظر او ضدِّ تبیین تلاش برای درک تجربۀ زیسته انقلاب و پذیرش تکثر علل و کارگزارانی است که انقلاب را رقم زدهاند.
برای آشنایی بیشتر خلاصهای از این کتاب به صورت پادکست (به کمک هوش مصنوعی) تهیه شده است.