احزاب و دیپلماسی عمومی

‬ ندای‬ ایرانیان: ‬ امروزه دیپلماسی عمومی به عنوان یکی از کلیدی‌ترین ابزار حوزه قدرت نرم در روابط بین‌الملل شناخته می‌شود که از جوانب مختلف می‌تواند در راستای تقویت مبانی سیاست خارجی رسمی هر دولتی، امکانات وسیعی را در اختیار تصمیم‌گیران دستگاه دیپلماسی رسمی کشور‌ها قرار دهد. همچنین اهمیت یافتن بیش از پیش مفهوم قدرت نرم، کشورها را بر آن داشته تا با پذیرش این واقعیت که دوران یکه‌تازی دیپلماسی رسمی و سنتی پایان یافته، تمهیدات جدیدی را در جهت بروز نمودن سازوکارها و راهبرد‌های دیپلماسی خود بیندیشند و تحولی ساختاری در رویکرد خود به روابط بین‌الملل ایجاد کنند. اقبال روز افزون دولت‌ها به راهبرد دیپلماسی عمومی، به معنای پذیرش این واقعیت در روابط بین‌الملل است که دیگر به مانند سابق، دولت‌ها صرفاً از طریق دیپلماسی پشت درهای بسته قادر نخواهند بود منافع ملی خود را برآورده سازند و پذیرش چنین واقعیتی ناشی از اهمیت یافتن متغیر افکار عمومی در روابط بین‌الملل جدید می‌باشد. در همین راستا با نگاهی گذرا به کارکرد‌های نوین احزاب سیاسی در کشور‌های مختلف، می‌توان به نقش موثر و پتانسیل بالای احزاب در راستای توسعه هرچه بیشتر قدرت نرم به معنای ایجاد جاذبه و تاثیرگذاری بر مخاطبان بین‌المللی پی برد. امروزه احزاب با پا فراتر نهادن از مرزهای کشورهای مطبوعشان و تلاش در راستای تشکیل سازمان‌ها، اتحادیه‌ها و انجمن‌های منطقه‌ای و جهانی مسیرهای تازه‌ای را در راستای بسط مبانی سیاست خارجی کشور متبوع و ایجاد منافع ملی پایدار گشوده‌اند. احزابی که توانایی رسیدن به نقاط مشترک نظری و عملی را در سطح منطقه‌ای و جهانی با یکدیگر یافته‌اند و همچنین اعضای آنها در درون مرز‌های کشور متبوعشان در سطوح مختلف ساختار قدرت سیاسی از شوراهای شهر تا پارلمان‌های محلی و مجالس ملی به کرسی‌هایی رسیده‌اند، نمونه‌ای از بهترین و سهل الوصول‌ترین گذرگاه‌ها جهت تبادل نظر و ارائه راهکارهای دیپلماتیک میان کشورهای مختلف چه در سطح منطقه‌ای و چه در سطح جهانی می‌باشند. از دیگرسو ظرفیت دیپلماسی احزاب با قدرت ارتباطاتی که می‌‏توانند برقرار کند، بسیار بالاست. اشخاص و افرادی از جریانات حزبی هستند که در عرصه بین‏‌المللی صاحب نفوذ بوده و می‌‏توانند ارتباط خوبی برقرار کنند. این ارتباط می‌تواند طرف‌های خارجی را وادار به موضع‌گیری کند و فضای افکار عمومی جهان را به نفع کشور‌های متبوع تغییر دهد. در این راستا شاید بتوان موثر‌ترین راهکار دستگاه دیپلماسی رسمی و سیاست خارجی را به منظور تسهیل فرایند شرکت احزاب در دیپلماسی عمومی، تشکیل میز احزاب در وزارت امور خارجه دانست. امری که نه تنها باعث نزدیک شدن آرای دستگاه دیپلماسی به نظرات فعالین حزبی به عنوان نخبگان سیاسی جامعه و پل ارتباطی میان بدنه اجتماع و ساختار سیاسی می‌شود، بلکه فرصت استفاده از توانمندی‌های تشکیلاتی و فردی در درون احزاب سیاسی را در جهت استفاده از ابزارهای دیپلماسی عمومی به منظور بسط و گسترش منافع ملی کشور در حوزه بین‌المللی به ویژه افکار عمومی جهانی را فراهم خواهد ساخت. امروزه در ایران تنها مرجع صنفی احزاب خانه احزاب ایران بوده که اگرچه با تشکیل کمیته امور بین‌الملل سعی در ایجاد ساختاری مناسب در جهت توسعه وجه بین‌المللی احزاب سیاسی داشته است، اما عدم همراهی وزارتخانه‌های دخیل در امر احزاب و دیپلماسی و همچنین جدی نپنداشتن توان عملیاتی و اجرایی بین‌المللی احزاب توسط خود احزاب سیاسی باعث شده است که این تنها نهاد صنفی نیز در این مهم توفیق چندانی به دست نیاورد. همچنین معدود نمونه‌های بسیار موفق فعالیت بین‌المللی احزاب سیاسی ایران نیز به دلیل برخی تنگ نظری‌های جناحی که به واقع اصلی‌ترین آفت فعالیت در حوزه دیپلماسی عمومی در راستای منافع ملی می‌باشد، آنچنان که باید و شاید مورد بررسی و معرفی قرار نگرفته است. نگارنده امید دارد که حزب ندای ایرانیان به عنوان جوان‌ترین حزب ایران با دارا بودن نیروهای پیشرو و خوش فکر در حوزه‌های مرتبط با دیپلماسی بتواند در آینده نزدیک گامی هرچند کوچک را در راستای ترویج و معرفی توان بین‌المللی احزاب سیاسی فارغ از جناح بندی‌های رایج در سیاست داخلی بردارد و همچنین با بهره‌گیری از تجربیات احزاب دیگر کشورها و معدود نمونه‌های داخلی در این دوره خطیر بین‌المللی حادث شده برای کشور، در راستای تحکیم منافع ملی ایران کوشا باشد.‎