ضرورت تقویت کار حزبی و برگزاری انتخابات حزبی
یادداشت علی ابراهیمی عضو شورای مرکزی و قائم مقام هیات اجرایی
نظام سیاسی هر کشور نیازمند سازوکارهایی است که بتواند مشارکت حداکثری مردم را فراهم کند، نمایندگی واقعی را تضمین نماید و به ثبات و کارآمدی سیستم بینجامد. در ایران، با وجود تلاشهای صورت گرفته در سالهای اخیر، هنوز چالشهایی در زمینه مشارکت سیاسی، تمرکززدایی و ثبات نظام سیاسی وجود دارد. یکی از راهحلهای پیشرو، تقویت کار حزبی و اصلاح نظام انتخاباتی به سمت برگزاری انتخابات استانی و حزبی است.
این یادداشت به بررسی این موضوع میپردازد که چرا این تغییرات میتوانند به بهبود نظام سیاسی ایران کمک کنند.
۱. تقویت کار حزبی:
احزاب سیاسی به عنوان نهادهای واسط بین مردم و حکومت، نقش کلیدی در سازماندهی افکار عمومی، ارائه برنامههای سیاسی و تربیت کادرهای سیاسی ایفا میکنند. در بسیاری از کشورهای دموکراتیک مانند آلمان و کانادا، احزاب به عنوان بازوی اجرایی دموکراسی عمل کردهاند. در ایران، تقویت احزاب میتواند به افزایش مشارکت سیاسی، کاهش فردمحوری در انتخابات و بهبود کیفیت نمایندگی مردم منجر شود. احزاب قوی میتوانند با ارائه برنامههای بلندمدت، به ثبات سیاسی و کاهش تنشهای انتخاباتی کمک کنند.
۲. انتخابات استانی:
تمرکززدایی و توجه به مسائل محلی از جمله نیازهای اساسی نظام سیاسی ایران است. برگزاری انتخابات به صورت استانی میتواند به این هدف کمک کند. در کشورهایی مانند ایالات متحده و هند، انتخابات محلی و استانی باعث شده است که مسائل خاص هر منطقه بهتر پیگیری شود و سیاستهای محلی با نیازهای واقعی مردم تطبیق داده شوند. در ایران نیز، برگزاری انتخابات استانی میتواند به تمرکززدایی و توجه بیشتر به مسائل مناطق مختلف کشور بینجامد.
۳. انتخابات حزبی و پاسخگویی:
یکی از مضررات نظام انتخاباتی غیرحزبی در ایران، عدم پاسخگویی کافی افراد منتخب است. در سیستمهای غیرحزبی، نمایندگان منتخب اغلب به صورت فردی عمل میکنند و ممکن است پاسخگویی لازم را به مردم نداشته باشند. اما در سیستمهای حزبی، این احزاب هستند که باید پاسخگو باشند. احزاب به عنوان نهادهای جمعی، مسئولیت عملکرد نمایندگان خود را بر عهده میگیرند و در قبال وعدههای دادهشده به مردم پاسخگو هستند. این امر باعث افزایش مسئولیتپذیری و شفافیت در نظام سیاسی میشود. در کشورهایی مانند بریتانیا و ژاپن، سیستمهای حزبی به ثبات سیاسی کمک کردهاند، زیرا احزاب به عنوان نهادهایی عمل میکنند که اختلافات را در درون خود مدیریت کرده و برنامههای بلندمدت ارائه میدهند. در ایران نیز، انتخابات حزبی میتواند به کاهش تنشهای انتخاباتی و افزایش ثبات سیاسی کمک کند.
با توجه به تجربههای موفق کشورهای دیگر، تقویت کار حزبی و برگزاری انتخابات به صورت استانی و حزبی میتواند به بهبود نظام سیاسی ایران کمک شایانی کند. این تغییرات میتوانند مشارکت سیاسی را افزایش دهند، تمرکززدایی را تقویت کنند، به مسائل محلی توجه بیشتری نشان دهند و به ثبات سیاسی بینجامند. علاوه بر این، برگزاری انتخابات حزبی میتواند مشکل عدم پاسخگویی نمایندگان را حل کند، زیرا در این سیستم، احزاب مسئولیت عملکرد نمایندگان خود را بر عهده میگیرند و در قبال وعدههای دادهشده به مردم پاسخگو هستند. برای دستیابی به این اهداف، لازم است اصلاحات ساختاری در نظام سیاسی ایران صورت گیرد و فضای لازم برای فعالیت احزاب و برگزاری انتخابات استانی و حزبی فراهم شود. این گامها نه تنها به بهبود کارآمدی نظام سیاسی کمک میکنند، بلکه میتوانند اعتماد عمومی به نظام را نیز افزایش دهند.
